TÍCH CỰC THAM MƯU CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG CÁC CÔNG TRÌNH TRỌNG ĐIỂM
Cập nhật
03/02/2025 08:20
Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) các công trình trọng điểm trên địa bàn huyện trong năm 2024 đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhiều công trình, dự án đã vượt qua những khó khăn, vướng mắc để hoàn thành công tác GPMB, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công, tiêu biểu như Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam đi qua huyện Lệ Thủy với chiều dài khoảng 31,952km, qua 06 xã, thị trấn gồm Sơn Thủy, Phú Thủy, Trường Thủy, Kim Thủy, Mai Thủy và Nông trường Lệ Ninh. Đây là dự án có quy mô GPMB lớn nhất từ trước đến nay. Tổng số hộ gia đình, cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng là 1.100 trường hợp; thực hiện di dời hơn 700 ngôi mộ, di dời tái định cư hơn 100 hộ, di dời hạ tầng kỹ thuật (điện, viễn thông, nước sạch), nhà văn hóa, nhà trẻ, nhà xưởng sản xuất... với tổng mức bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã được phê duyệt, chi trả là 920 tỷ đồng (chưa tính chi phí đầu tư hoàn trả hạ tầng kỹ thuật).
Triển khai công tác GPMB của dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Là dự án trọng điểm, tiến độ gấp, thực hiện công tác GPMB song song với hồ sơ pháp lý dự án nên tính chặt chẽ, tính pháp lý chưa đầy đủ, vừa làm GPMB vừa lập dự án. Song song với dự án này còn nhiều dự án trọng điểm cùng lúc thực hiện công tác GPMB, khối lượng công việc nhiều. Hội đồng GPMB là cán bộ nhiều cơ quan, đơn vị vừa kiêm nhiệm các nhiệm vụ chuyên môn khác. Thủ tục pháp lý để thực hiện giao đất xây dựng hạ tầng, xây dựng khu tái định cư mất nhiều thời gian (theo quy định về bố trí tái định cư phải hoàn thành hạ tầng mới thực hiện bố trí, trong khi đó tiến độ yêu cầu gấp rút). Công tác trích đo địa chính phục vụ công tác GPMB do đơn vị tư vấn thực hiện chậm. Giá bồi thường công trình xây dựng và mồ mã theo bảng giá của UBND tỉnh chưa tương ứng với giá cả mặt bằng thực tế tăng nhanh. Công tác thực hiện các thủ tục chuyển đổi mục đích rừng; quy hoạch chung, quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất tại các vị trí đề nghị thực hiện tái định cư phải điều chỉnh. Việc xác định đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp, tỷ lệ thu hồi đất nông nghiệp, nhân khẩu nông nghiệp để lập phương án bồi thường đối với các trường hợp không ở trong địa bàn mất nhiều thời gian. Một số trường hơp đất nông nghiệp người sử dụng đất đã lập hợp đồng chuyển quyền nhưng chưa đăng lý biến động nên khi thực hiện phương án cũng gặp khó khăn do phải quy chủ cho người trước. Một số khu vực địa hình đi lại khó khăn (vùng An Mã) gây khó khăn cho công tác kiểm đếm tài sản. Một số giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thời điểm cấp chưa đúng hiện trạng sử dụng đất nên phải thu hồi giấy chứng nhận và trích đo chỉnh lý địa chính. Xuất hiện đối tượng lợi dụng để tuyên truyền, xúi dục Nhân dân không đồng tình với các chính sách hiện hành để khiếu nại tập trung, kéo dài...
Trước những khó khăn, thách thức nêu trên, để triển khai thực hiện, Phòng Tài nguyên - Môi trường đã tham mưu UBND huyện đề xuất Huyện uỷ thành lập Ban chỉ đạo triển khai thực hiện Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam; tham mưu UBND thành lập Hội đồng GPMB dự án đường cao tốc để chỉ đạo và triển khai thực hiện bắt đầu từ tháng 03/2022. Công tác GPMB dự án đường cao tốc nhận được sự chỉ đạo sâu sát của các cơ quan, ban ngành từ Trung ương đến cấp tỉnh, của Ban Thường vụ Huyện ủy, Ban chỉ đạo cấp huyện và sự vào cuộc của các phòng ban, đơn vị cấp huyện. Hội đồng GPMB huyện đã tập trung triển khai thực hiện với tinh thần quyết liệt, quyết tâm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công để sớm thông tuyến theo yêu cầu của Chính phủ. Hội đồng GPMB đã vận dụng tổng hợp nhiều phương pháp, trong đó, công tác dân vận chính quyền được áp dụng linh hoạt, sâu sát đến từng cá nhân, hộ gia đình. Tập trung tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận với chính sách, chủ trương của Nhà nước. Phân tích, so sánh phương án nhận tiền và tự tìm kiếm chỗ ở và phương án ra khu tái định cư tập trung. Nhiều trường hợp đã lựa chọn phương án tự tìm kiếm chỗ ở nên một số xã đã không làm tái định cư như xã Mai Thủy, xã Kim Thủy. Một số trường hợp xây dựng các công trình trái phép để đón đầu GPMB nhằm thu lợi bất chính đã được vận động tự tháo dỡ và bàn giao mặt bằng. Công tác phổ biến các chính sách về bồi thường, hỗ trợ được thực hiện thống nhất, tất các các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đều được gửi đến người bị ảnh hưởng. Công tác công khai phương án bồi thường hỗ trợ thực hiện nghiêm túc, đúng và đủ thời gian theo quy định. Việc thực hiện kiểm kê tài sản chính xác, đầy đủ cơ sở pháp lý, điều này mang lại hiệu quả toàn dự án không có trường hợp nào có ý kiến thiếu tài sản. Việc thực hiện quy trình, trình tự về kiểm đểm, lập phương án, công khai, thẩm đinh, phê duyệt, chi trả được thực hiện chặt chẽ, chính xác theo đúng quy định, không để tình trạng sai xót xảy ra. Đến cuối năm 2024, huyện Lệ Thuỷ đã hoàn thành bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Những kết quả đạt được và những bài học kinh nghiệm rút ra trong công tác giải phóng mặt bằng thực hiện Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 sẽ giúp Phòng Tài nguyên và Môi trường thực hiện tốt hơn công tác tham mưu đối với UBND huyện, Hội đồng GPMB hoàn thành toàn bộ công tác GPMB các dự án trên địa bàn huyện trong thời gian tới, nhất các công trình trọng điểm chào mừng Đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
NGUYỄN XUÂN TƯỜNG
HUV, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện